Bercerita tentang daerah Raub, Pahang, amat sukar untuk memisahkan ia dengan emas kerana ia saling berkait rapat. Ada pendapat mengatakan, daerah itu wujud kerana emas, malah nama Raub itu datang daripada perbuatan meraup emas.
Artikel Penuh: http://www.utusan.com.my/utusan/Laporan_Khas/20141004/lk_01/Seraup-emas-sejarah-Raub#ixzz3FQaeuzWh
© Utusan Melayu (M) Bhd
Namun ada juga mengatakan nama Raub itu terbit daripada suku kata sebuah masyarakat di Indonesia, suku Rawa atau Rao yang berhijrah ke daerah itu. Terdapat banyak versi mengenai sejarah Raub termasuklah mengatakan ia dibuka oleh British.
Tetapi, walau apapun cerita, pokok pangkalnya tidak akan lari daripada emas kerana hasil bumi itulah yang membangunkan bandar Raub sehingga ke hari ini.
Menurut Ahmad Sabri Zainal Abidin, 75, kisah daerah Raub dengan emasnya telah bermula sejak tahun 1700an lagi.
“Kisah mengatakan nama Raub datang daripada perbuatan meraup emas dikaitkan dengan peristiwa membabitkan Raja Impeh Raja Abdullah dan abangnya Raja Ismail Raja Abdullah datang dari Selangor dan terjumpa emas sewaktu meraup pasir di persisir sungai. Versi lagi satu pula ialah kedatangan masyarakat Rao atau Rawa yang datang dari Padang, Sumatera Barat di Indonesia,” katanya ketika ditemui S2 baru-baru ini.
Ahmad Sabri berkata, sebahagian besar masyarakat Rawa itu lari dari tempat asalnya berikutan konflik budaya. Di Tanah Melayu mereka berdagang dan melombong.
“Tetapi, mereka tidak terus ke Raub sebaliknya menetap di Selangor, Negeri Sembilan Perak dan Kedah. Sambil itu, mereka menjalankan aktiviti-aktiviti perdagangan termasuklah melombong bijih timah.
“Kemudian terdapat sebilangannya meneruskan perjalanan ke kawasan lebih dalam lalu menemui daerah ini dan teraup pasir yang mempunyai emas. Justeru, mereka mengajak kaum keluarga dan membuka penempatan di sini.
“Pada waktu itu, tumpuan adalah di Tras yang dahulu dikenali sebagai Teras kerana di sana terdapat sebatang sungai yang mempunyai emas yang banyak,” ujarnya.
Ahmad Sabri berkata, pada masa itu teknik perlombongan menggunakan kaedah tradisional sehingga kedatangan British yang membawa teknologi baharu.
“Dulu mereka menggunakan dulang kayu. Dikaut pasir di gigi air, kemudian diayak dan dipusing-pusingkan dulang tersebut untuk mengasingkan emas. Itulah yang dipanggil cara kampung” katanya.
Jelasnya lagi, sebelum wujud syarikat Raub Syndicate dan Raub Australian Gold Mining (RAGM) di Bukit Koman, terdapat ramai orang mendulang emas di tepi sungai.
“Sekitar tahun 1948, sewaktu dalam perjalanan ke rumah dari sekolah, saya nampak ramai orang melombong emas di Sungai Gali, tetapi banyak dilakukan oleh etnik Tiong Hua,” ujarnya.
Bekas Guru Besar di Sekolah Kebangsaan Muhammad Jabbar Raub itu menambah, banyak nama-nama tempat di daerah ini berkaitan dengan individu yang terbabit dalam perlombongan.
“Bukit Koman itu dinamakan sempena nama Tengku Othman yang datang melombong di sini. Dia datang bersama kerabatnya seperti Tengku Puji, Tengku Abd Samad dan Tengku Kudin. Jadi, nama oman itu diambil dari singkatan Tengku Othman iaitu Ku Man.
“Dahulu ada tiga tapak pombongan emas utama. Selain Bukit Koman, dua lagi kawasan perlombongan ialah kawasan yang kini menjadi padang golf iaitu di hadapan Hospital Raub dan Bukit Melaka.
“Di situ dahulu terdapat mesin yang dipanggil shaft bertujuan membawa pekerja ke dalam lombong.
“Menurut pekerja-pekerja lombong, terowong-terowong tersebut amat panjang, anggarannya boleh dikatakan meliputi seluruh bandar Raub. Sebab itu tidak banyak bangunan-bangunan tinggi di sini,” katanya.
Beliau menambah pernah wujud sebatang jalan yang berfungsi sebagai landasan untuk kapal terbang kecil seperti Twin Otter di Bukit Koman.
“Selepas emas diproses, hasil bumi tersebut akan dihantar ke Kuala Lumpur dengan kapal terbang kecil yang berlepas dari landasan tersebut sebelum dihantar ke Australia.
“Pada waktu itu, kawasan perlombongan Bukit Koman dikawal rapi oleh satu kompeni tentera, tetapi ia tiada kaitan dengan kem askar yang ada sekarang sebab kem tersebut dahulu digunakan oleh polis.
“Disebabkan lombong emas, banyak pembangunan telah dibuat oleh kerajaan. Besar pengaruh emas ini sebenarnya,” ujarnya.
“No doubt that the mine bosses are laughing to their banks for they care not about the Raub residents,” said committee chairperson Wong Kin Hoong told a press conference in Kuala Lumpur today.